Trafik kazası gerçekleşmesi sonucunda bedensel bütünlüğü ihlali neticesi doğan zararlar 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 54. Maddesinde “Bedensel zarar” olarak düzenlenmiş olup bu zararların tazmini davalarına da “bedensel zararlardan kaynaklanan tazminat davaları” olarak adlandırılmaktadır.
Trafik Kazasından Kaynaklı Tazminat Davalarında Hangi Giderler Talep Edilebilir?
Türk Borçlar Kanunu’nun 49. Maddesine göre; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” denilmektedir. Söz konusu hüküm doğrultusunda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 54’e göre bedensel zarar halinde talep edilebilecek giderler; tedavi giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar ve ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar maddi tazminat davası ile karşılanabilir.
1-) Tedavi giderleri
2918 sayılı KTK 98. maddesi “Trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmî ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedelleri, kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır.” düzenlemesinden anlaşıldığı üzere trafik kazası sonucu zarar gören kişi, kaza sebebiyle uğramış bulunduğu zarardan dolayı yaptığı tıbbi tedavi ile sınırlı sağlık hizmet bedelleri SGK tarafından karşılanacaktır. Ancak SGK güvencesi kapsamında olmayan mağdurlar bu giderleri kusurlu olan karşı taraftan talep edebilir. Genel olarak Trafik Sigortaları (Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortaları) tedavi giderlerini karşılamamaktadır.
2-) Kazanç Kaybı
Kaza sonucunda bedensel zarar gören kişi kaza sebebiyle çalışamamışsa ve bu sebeple kazancında herhangi bir kayıp meydana gelmişse, kişi iyileşene kadar kazancındaki kaybının tazmin edilmesi gerekmektedir.
3-) Çalışma Gücünün Azalmasından Ya da Yitirilmesinden Doğan Kayıplar
Çalışma gücünün azalması kısmi kayıp olarak adlandırılmakta olup çalışma gücünün yitirilmesi ise tam kayıptır niteliğindedir. Çalışma gücünün azalması veya yitirilmesinden doğan kayıplarda hükmedilecek tazminat zarar gören kişinin yaşı, gelir durumu, mesleği, çalışma süresi hesaba katılarak hesaplanacaktır.
4-) Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Kayıplar
Gerçekleşen kaza sonucunda, bedensel zarar gören kişinin olay sonucu bedensel veya psikolojik bütünlüğünde ekonomik yönden gelişmeye engel nitelikte etkilerin doğması sonucunda ortaya çıkmakta olup kişinin, meslek hayatında gösterebileceği gelişimden de mahrum kalması durumudur. Bir üniversite mezunun 2 yılda bir gerçekleşen bir sınavı kaza nedeniyle kaçırmış olmasından kaynaklanan zararlar bu zarara örnek olarak gösterilebilir.
5-) Manevi Tazminat
TBK 54. Maddede sayılan zararlar sınırlı sayıda olmayıp maddi tazminat kapsamında talep edilebilecek giderlerin yanında TBK 56. Maddesindeki “Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir.” düzenlemesi ile manevi tazminat davasıyla trafik kazası sonucunda ruhsal bir zarara uğrayan kişi, ailesi ve yakınları çekmiş olduğu bedensel veya ruhsal acı sebebiyle manevi tazminat talep edilebilir.
Trafik Kazasından Kaynaklı Maddi ve Manevi Tazminat Davalarını Kimler Açabilir?
Meydana gelen kaza neticesinde bedensel zarar gören kişi bizzat maddi ve manevi tazminat davası açabilmektedir. Manevi tazminat isteme hakkı yaralanma söz konusu olduğunda kural olarak zarara uğrayana ait olmakla birlikte TBK. 56. Maddesine göre; “Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.” Hükmü gereğince trafik kazası nedeniyle ağır bedensel zarar gören kişinin içten acı ve ıstırap duyan yakınları da manevi tazminat talebinde bulunabilmektedir. Yargıtay uygulamasında “ağır bedensel yaralanma”, yaralanan kişinin uzuv kaybı yaşaması veya hayati fonksiyonlarını yerine getirememesi olarak kabul edilmektedir.
Bununla birlikte bedensel bütünlüğün ihlali neticesinde doğan zararlarda yaralanan kişinin yakınları manevi tazminat talebinde bulunabilseler de maddi tazminat davası açamazlar.
Trafik Kazasından Kaynaklı Maddi ve Manevi Tazminat Davaları Kimlere Karşı Açılabilir?
6098 sayılı TBK M.49’a göre, kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren kişi, vermiş olduğu bu zararı gidermekle yükümlüdür. Bu nedenle meydana gelen kaza neticesinde haksız fiil sorumluluğunun şartları sağlandığı takdirde araç sürücüsüne karşı dava açılabilir.
Trafik kazalarında haksız fiili bizzat işleyen kusurlu olan sürücünün yanında, araç maliki ve varsa aracın Trafik Sigortası (ZMMS), yine varsa İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası ve mevcut başkaca ihtiyari sigortalardan tazminat talep edilebilir.
Yukarıda verilen bilgiler hukuki okur yazarlığı artırmak amacıyla genel nitelikte verilmiş olup hukuki yollara başvurmak istemeniz halinde muhakkak bu alanda uzman bir avukatla birlikte hareket etmeniz tavsiye olunur.
Sigorta hukuku avukatı ile online avukat danışmanlık hizmeti kapsamında görüşmek için aşağıdaki butona tıklayabilirsiniz.
Commenti