Taksir
- Tek Avukat
- 17 Tem 2024
- 3 dakikada okunur
Taksir kelime olarak bir işi eksik yapma, bir işi meydana getirirken gerekli özeni göstermeme anlamına gelmektedir. Hukukta ise taksir failin fiilinin öngörülebilir sonuçlarını öngörememesi anlamına gelmektedir. Taksir 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun (“TCK”) 22. Maddesinde düzenlenmektedir. İlgili maddeye göre taksir;
(1) Taksirle işlenen fiiller, kanunun açıkça belirttiği hallerde cezalandırılır.
(2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.
(3) Kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın, neticenin meydana gelmesi halinde bilinçli taksir vardır; bu halde taksirli suça ilişkin ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.
(4) Taksirle işlenen suçtan dolayı verilecek olan ceza failin kusuruna göre belirlenir.
(5) Birden fazla kişinin taksirle işlediği suçlarda, herkes kendi kusurundan dolayı sorumlu olur. Her failin cezası kusuruna göre ayrı belirlenir.
(6) Taksirli hareket sonucu neden olunan netice, münhasıran failin kişisel ve ailevi durumu bakımından, artık bir cezanın hükmedilmesini gereksiz kılacak derecede mağdur olmasına yol açmışsa ceza verilmez; bilinçli taksir halinde verilecek ceza yarıdan altıda bire kadar indirilebilir.
Kanunun lafzından da anlaşılacağı üzere taksir failin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması sonucu suçun kanuni tanımda belirtilen neticesini öngörmemesi halinde meydana gelecektir. Taksirin belirlenmesinde dikkat ve özen yükümlülüğü failin kişisel özellikleri değil objektif kriterler göz önünde bulundurulur.
Taksir Konusu İle İlgili Uzman Ceza Hukuku Avukatımız
Taksir ilgili sorularınızı Uzman Ceza Hukuku Avukatımızla birebir görüşme yaparak sorabilirsiniz. Uzman Ceza Hukuku Avukatımızla telefonla görüşmesi oluşturmak için tıklayın.
Uzman Ceza Hukuku Avukatımızla Taksir konusunu görüşmek için aşağıdaki bölümden Online Avukat Görüşme Randevusu oluşturabilirsiniz.
Bilinçli Taksir Ne Demek?
Basit taksir açıklandığı gibi failin fiilinin öngörülebilir sonuçlarını öngörememesi anlamına gelmekte iken TCK’nun 22. Maddesinin 3. Fıkrasında bilinçli taksir düzenlenmektedir. Bilinçli taksir basit taksirden farklı olarak fail fiilinin sonuçlarını öngörmekte iken sonuçları istememektedir. Bilinçli taksir halinde suça ilişkin ceza üçte birinden yarısına kadar artırılmaktadır.
Taksirli Suçlar Nelerdir?
Taksirli fiiller ancak kanunun açıkça belirttiği hallerde cezalandırılabilir. Eğer bir fiil kanunda taksirli olarak düzenlenmemişse fail o fiilden dolayı taksirle cezalandırılamaz. TCK’nda taksirle düzenlenen fiiller;
- Taksirle Öldürme (TCK m.85), Taksirle Yaralama (TCK m.89), Taksirli İflas (TCK m.162), Genel Güvenliğin Taksirle Tehlikeye Sokulması (TCK m.171), Atom Enerjisi ile Taksirle Patlamaya Sebebiyet Verme (TCK m.173/2), Trafik Güvenliğini Taksirle Tehlikeye Sokma (TCK m.180), Çevrenin Taksirle Kirletilmesi (TCK m.182), Zehirli Madde Katma Suçunun Taksirle İşlenmesi (TCK m.185/2), Çocuğun Soy Bağını Değiştirme Suçunun Taksirle İşlenmesi (TCK m.231/2), Taksirle Askeri Tesislerin Tahribine Neden Olmak (TCK m.307/3), Savaş Zamanında Yükümlülüklerini Taksirle Yerine Getirmeme (TCK m.322/2), Devletin Güvenliğine ve Siyasi Yararlarına İlişkin Bilgileri Taksirle Açıklama (TCK m.329/3), Yasaklanan Bilgileri Taksirle Açıklama (TCK m.336/3), Taksir Sonucu Casusluk Fiillerinin İşlenmesi (TCK m.338) olarak sıralanmaktadır.
Örnek olarak TCK’nun 85. Maddesinde düzenlenen taksirle öldürme fiili; dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışıyla failin bir öngörülebilir sonucu öngörmeyerek bir kişinin ölümüne sebebiyet vermesidir.
Bilinçli taksirle öldürme suçuna ilişkin Yargıtay kararına göre;
Sanığın direksiyon hâkimiyetini kaybetmesi sonucu bir kişinin ölümü ve biri nitelikli şekilde birden fazla kişinin yaralanması ile sonuçlanan zincirleme trafik kazasına neden olduğu, kusur durumuna ilişkin raporlarda vurgulandığı üzere, kazanın oluşumunda sanığın asli ve tam kusurlu olduğu, ayrıca, güvenli sürüş yeteneğini ortadan kaldıracak ölçüde 1,99 promil alkollü olarak ... kullanan ve makas atmak tabir edilen biçimde seyir ederek trafik akışını tehlikeye düşüren sanığın eyleminde bilinçli taksirin koşullarının oluştuğu kabul edilerek, sanık hakkında 5237 sayılı TCK'nın 85/2. Maddesindeki taksirle öldürme suçundan mahkûmiyet kararı verilmiş, hükmü inceleyen Yargıtay 12. Ceza Dairesi temyiz istemlerini reddederek ilk derece mahkemesi hükmünü onamıştır. (12. CD., E. 2023/6796 K. 2024/712 T. 21.2.2024)
Taksirli Suçlarda Kusur ve Hukuka Aykırılık Nedir?
Taksirli suç failin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması sonucu oluşmaktadır. Taksirli suçlardaki kusur da bu özen yükümlülüğüne aykırı davranışla oluşmaktadır. Taksirli suç sonucu özen yükümlülüğüne aykırılık objektif kriterlere göre incelenecektir. Objektif kriterler failin kişisel özellikleri dikkate alınmadan fiille ilgili genel ve ortalama olarak gösterilmesi gereken özendir.
Comments