Seri Muhakeme Usulü Nedir? - Ceza Hukuku
Seri muhakeme usulü savcılık tarafından yürütülen soruşturma neticesinde her ne kadar kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşsa da kamu davası açılması yerine başvurulan bir yargılama usulüdür. Seri muhakeme usulü ile kanunda belirlenen bazı suçlar sebebiyle uğranılan zarara karşı şüphelinin de rızası dahilinde doğrudan ve daha hızlı bir şekilde çözüm üretilmektedir. Seri muhakemenin amacı bazı suçların yargılamasının daha hızlı bir şekilde mahkeme aşamasına geçilmeden bitirilmesidir.
Seri Muhakeme Nasıl Yapılır?
Seri muhakeme usulünün uygulanabilmesi için şüphelinin müdafii huzurunda bu yargılama usulünü kabul etmesi gerekmektedir. Eğer şüpheli bu yargılama usulünü kabul etmezse savcılık genel usule göre davayı takip edecektir. Bu usulü kabul eden şüpheli hakkında daha sonra savcılık o suçun kanunda yazan alt ve üst sınırına göre bir ceza tayini yapacaktır ve o cezaya yarı oranında indirim uygulayacaktır. Eğer şartları oluşmuşsa hükmün açıklanmasının geri bırakılması, seçenek yaptırımlar, adli para cezası ve güvenlik tedbirleri de uygulanabilmektedir. Şüphelinin kabulünden sonra savcı tarafından talepname düzenlenmektedir ve bu talepname mahkeme tarafından denetlenmektedir. Mahkeme bu talepnameyi eksik veya hata olması halinde iade edebilir, talep doğrultusunda hüküm kurabilir veya şartların oluşmaması halinde reddedebilir.
Mahkemenin talepname doğrultusunda verdiği karar itiraza tabidir. Ancak talebin reddedilmesi halinde esas kapatılır ve dosya savcılığa geri gönderilerek genel hükümlere göre dava takip edilir.
Seri Muhakeme Hangi Hallerde Uygulanmaz?
Seri muhakeme usulü 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (“CMK”) 250. Maddesinde düzenlenmektedir. Buna göre suçun iştirak halinde işlenmesi halinde tüm şüphelilerin seri muhakeme usulünü kabul etmesi gerekmektedir. Aksi halde genel hükümlere göre soruşturma ve kovuşturma usulü uygulanacaktır. Ayrıca ön ödeme ve uzlaştırma kapsamındaki suçlarda seri muhakeme usulü uygulanamaz. Seri muhakeme usulünün uygulanabilmesi için suçun;
Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen Hakkı olmayan yere tecavüz,
Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması,
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma, Gürültüye neden olma, Parada sahtecilik,
Mühür bozma, Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan,
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama,
Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması,
6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun‘un 13. maddesinin birinci, üçüncü ve beşinci fıkraları ile 15 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen suçlar,
6831 sayılı Orman Kanununun 93 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen suç,1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunun 2. maddesinde belirtilen suç,
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde belirtilen suçlardan birisi olmalıdır.
Seri Muhakeme Usulü Sicile İşler mi?
Seri muhakeme usulünün amacı bazı suçların yargılamasının daha hızlı bir şekilde mahkeme aşamasına geçilmeden bitirilmesidir. Bu usulün şüpheli açısından faydası ise verilecek cezanın yarı oranında indirilmesidir. Seri muhakeme usulü sonucunda eğer şüpheli hakkında Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması kararı verilmemişse alınan mahkumiyet hükmi kişinin adli sicil kaydına işleyecektir.
Comments