Koşullu Salıverme - Ceza Hukuku
Koşullu Salıverme Nedir?
Koşullu salıverme, infaz hukukuna ait, “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun” kapsamında düzenlenen bir kurumdur. İlgili kanunun 107. Madde ve devamında yer alan bu düzenleme ile amaçlanan, cezaların infazı sırasında kişinin infazını iyi halli olarak geçirmesini teşvik etmekle birlikte aynı zamanda özgürlüğü kısıtlayıcı hapis cezasının ıslah etme ve kişiyi topluma tekrar kazandırma noktalarındaki dezavantajlarını asgari seviyeye indirmektir. Koşullu salıverme, kişinin hapis cezasının infaz edilişi sırasında yasaca öngörülen süreyi iyi halli olarak geçirmesi ön koşuluyla hükmedilen cezanın kalan kısmının dışarıda ve denetimli serbestlik kontrolü altında geçirmesidir.
Koşullu Salıverme Koşulları Nelerdir?
Koşullu salıverme müessesesinden yararlanmak için kanunda bazı şartlar belirlenmiştir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
Hükümlü, hakkında hükmedilen hapis cezasının belirli bir bölümünü cezaevinde infaz etmelidir. Söz konusu infaz sürelerinin hesaplanması kanunda gösterilmiştir. Genel olarak hapis cezalarında iyi halli geçirilmesi gereken süre hükmedilen hapis cezasının 1/2’sidir. Bununla birlikte kanun daha ağır mahiyetteki istisnai suçlar olarak bilinen suçlarda iyi halli geçirilmesi gereken asgari süre oranını 2/3 olarak belirlemiştir. Bu suçlar 5275 sayılı Kanun’un 107’inci maddesinin 2’inci fıkrasında sayılmıştır. Bunlar başlıca kasten öldürme, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama, işkence, cinsel saldırı, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu gibi suçlar olarak sayılabilir. Müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet cezalarına dair süreler kanunda ayrıca düzenlenmiştir.
Hükümlü, ceza infaz kurumunda kaldığı süre boyunca “iyi halli” olmalıdır, iyi halli olma statüsü kişinin bulunduğu infaz kurumu idaresince düzenlenecek, hükümlünün hal ve davranışlarına dair gerekçeli bir rapor ile tespit edilmektedir.
Hükümlü hakkında, koşullu salıverilmesi yönünde bir mahkeme kararı verilmelidir.
Koşullu Salıverme Kararını Kim Verebilir?
Kişinin bünyesinde bulunduğu ceza infaz kurumu idaresi tarafından hazırlanan gerekçeli rapor, infaz işlemlerinin yapıldığı yer infaz hâkimliğine verilir. İnfaz hâkimi, bu rapor doğrultusunda kişinin tahliyesini uygun bulursa hükümlünün koşullu salıverilmesine karar verir; raporu uygun bulmadığı takdirde gerekçesini kararında gösterir. İnfaz hakimliğinin verdiği bu kararlara karşı itiraz yoluna gidilebilir. Koşullu salıverilme kararı verilen hükümlü kendisinden talep edilen yükümlülükleri şartlı tahliye süresi içinde yerine getirmek zorundadır. Aksi halde verilmiş olan tahliye kararı sonlandırılarak hükümlü yeniden cezaevine gönderilir.
Koşullu Salıverme Nasıl Sona Erer?
Koşullu salıverme kararı sonrası kişi için denetim süresi başlar, denetim süresinin bitmesi ile de hükümlü koşulları sağlamış, hakimlikçe verilen tedbirlere uymuş ise kişi cezasını çekmiş ve infazı sona ermiş olur. Hükümlü bu süre içinde suç işlememeli ve kendisine verilen yükümlülüklerini yerine getirmelidir. Hükümlü ceza infaz kurumunda cezasını çekerken koşullu salıverilme hükümlerinden yararlanacaksa cezaevinde geçirmiş olduğu süre denetim süresinden mahsup edilerek hesaplanacaktır.
Comments