Bağışlama Sözleşmesi Nedir? - Sözleşme Hukuku
Türk Borçlar Kanunu’nun 285. Maddesinde bağışlama sözleşmesi nedir sorusuna cevap olarak bağışlama sözleşmesinin tanımı ve niteliği yer almaktadır. Buna göre bağışlama sözleşmesi, bağışlayanın sağlar arası sonuç doğurmak üzere, mal varlığından bağışlanana karşılıksız olarak kazandırmada bulunmayı üstlendiği sözleşmedir. Bu tanımdan anlaşılacağı üzere bağışlama sözleşmesinden bahsedebilmek için üç unsurun bir arada bulunması gerekmektedir
Karşılıklı irade beyanlarına dayanan, bağışlayanın fiil ehliyetinin bulunduğu, bağışlananın ise ayırt etme gücüne sahip olduğu sözleşmesinin kurulması
Sağlar arası bir kazandırmayı konu edinmesi (örneğin bağışlayana ait bir evde bağışlanan lehine oturma hakkı test edilmesi)
Kazandırmanın karşılıksız olması
Bağışlama Bir Sözleşme Midir?
Bağışlama, tarafların karşılıklı ve birbirine uygun olan irade beyanları ile kurulmaktadır. Bu nedenle Türk Borçlar Kanunu’nun birinci maddesi gereğince bağışlamanın hukuki niteliğini borç doğuran bir sözleşme olarak ifade etmek mümkündür. Yine bağışlama, temlik borcu doğuran ve karşılıksız, yani tek bir tarafı borç yükleyen bir sözleşme niteliğindedir.
Bağışlama Sözleşmesi Resmi Şekle Tabii Midir?
Bağışlama sözleşmesinin şekli kanuni düzenlemeye uygun olacak şekilde bağışlama taahhüdü ve elden bağışlama ayrımına göre farklı şekilde değerlendirilmelidir. Söz konusu bağışlama elden bağışlama şeklinde gerçekleşirse bağışlayanın bir taşınırını bağışlanana teslim etmesi ile birlikte bağışlama sözleşmesinin kurulduğu kabul etmektedir. Elden bağışlamanın konusunu yalnızca taşınırlar ve alacaklar oluşturmaktadır. Bağışlamanın konusunun taşınırlar olduğu durumda taşınır teslimi yeterli olup ayrıca resmi bir şekle tabi tutulmamıştır. Ancak alacaklar elden teslim ile bağışlanacak ise bu durumda yazılı bir temlik sözleşmesi yapılmalıdır.
Bağışlamanın şekli, bağışlama taahhüdünde farklılık arz etmektedir. Eğer bağışlama taahhüt şeklinde yapılacaksa bu durumda yazılı şekil şartı aranmaktadır. Taşınırlara, alacaklara, bağışlama amacıyla yapılan ibra vaatlerine yönelik bağışlama taahhütlerinde adi yazılı şekil şartı yeterlidir. Buna karşın taşınmazlar ve üzerindeki aynı haklara ilişkin yapılan bağışlama taahhütlerinde resmi şekil şartı aranmaktadır.
Bağışlama Sözleşmesi Noterde Yapılır Mı?
Türk Borçlar Kanunu madde 288/2 taşınmazlar ve bunlar üzerindeki ayni haklara ilişkin bağışlama taahhüdünün resmi şekilde yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu durumda taraflar arasında yapılacak herhangi bir yazılı sözleşme hukuken geçerli olmayıp ancak kanunda öngörülen resmi şekil şartının gerçekleşmesi bağışlamayı geçerli kılacaktır. Resmi şekil şartından ne anlaşılması gerektiği ise taşınmazların satışı üzerinden örneklendirilebilir. Örneğin bir arsanın satışının nasıl ki tapuda yapılması resmi şekil şartı ise başlama taahhüdünün arsaya yönelik olması durumunda da bağışlama sözleşmesi tapuda yapılmalıdır. Bu nedenle bağışlama sözleşmesinin noterde yapılması geçerli değildir.
Bağışlama Sözleşmesi Ne Tür Bir Hukuksal İşlemdir?
Bağışlama sözleşmesinin ne tür bir hukuksal işlem olduğuna yazımız içerisinde kısım kısım yer verdik. Buna göre hukuki niteliği bakımından bağışlama sözleşmesi aşağıdaki özellikleri taşımaktadır:
Sağlar arası
İvazsız
Temlik borcu doğuran bir sözleşmedir.
Taşınmaz Bağışlama Sözleşmesi Nerede Yapılır?
Tapulu taşınmazları konu edinen bağışlama ve bağışlama vaadi içeren sözleşmeler, Türk Medeni Kanunu madde 706 gereğince resmi şekle tabidir. Buna göre yine Tapu Kanunu’nun 26. Maddesinde belirtildiği üzere taşınmaza yönelik sözleşmelerde resmi şekil tapu müdürü veya görevlendireceği memur tarafından tapuda yapılarak gerçekleştirilmektedir. Bu sebeple taşınmaz bağışlama sözleşmelerinin tapuda yapılması gerekmektedir.
Comentários